TELEVİZYON VE ŞİDDDET
Çocuklarımızın sağlıklı gelişmesinden ebeveyn olarak sorumluyuz. Televizyon hem eğitim hem de eğlence aracıdır. Televizyonun denetimsiz seyreden çocuklarımızın karşılaşacağı olumsuzlukların farkında mıyız?
Televizyon çocukları her gün binlerce şiddet görüntüsünün alıcısı hale getirmektedir. Çocuk bu görüntüleri ekran karşısında bir ışık ve ses gösterisi ile monolog halinde izliyor olsa bile, izlediği görüntüler zihninde şemalar halinde işlenmektedir. Şiddet görüntüleri çocuğun, sağlıklı bir insan olabilmesi için gerek duyduğu doğal duygusal gelişimini engellemekte ve kendi gelişim sürecindeki hayal gücünün önüne set çekmektedir.
Günümüzde çocuklar, günlük yaşamları içerisinde çok uzun süre televizyona maruz kalmaktadırlar. Araştırmalar göstermektedir ki çocuklar televizyonda yalnız çocuk izleyici kitlesi dikkate alınarak hazırlanmış çocuk programlarını değil, yetişkinlere yönelik hazırlanmış programları da izlemektedir. Özellikle yetişkinlere yönelik programları izlemelerinin çocuklar için olumsuz etkileri olmaktadır. Bunlardan en önemlileri, şiddet ve olumsuz davranışlar (küfürlü dil kullanımı, alkol ve uyuşturucu kullanımı vb.) içeren programlara bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Çocukların ileriki yaşlarda dikkat eksikliği ortaya çıkmakta; fiziksel, bilişsel, duygusal, davranışsal ve ahlaki gelişim süreçlerinde olumsuzluklara neden olmakta ve sonuçta izleyenlerde yaşam olaylarına karşı duyarsızlaşma başlamaktadır.
Yapılan araştırmalara göre; 3-5 yaş arası okul öncesi çocuğun, günün 6 saatini televizyon karşısında geçirdiği varsayıldığında, haftada 107.5, yılda toplam 5590 dolayında cinayet, ölüm, intihar ve öldürme üzere planlanmış; bıçakla, silahla ya da döverek yaralama görüntüsü izlediği belirlenmiştir. Çocukların günlük bilgisayar dahil ekran karşısında geçirdikleri süre 2 saati geçmemelidir. Çocukların medyada izledikleri şiddet arttıkça;
- Başkalarına karşı daha fazla saldırgan davranış sergilemekte
- Daha fazla düşmanlık duyguları beslemekte
- Daha korkulu ve daha güvensiz olmakta
- Başkalarının çektiği acı ve eziyete karşı duyarsızlaşmakta
- Gittikçe şiddeti daha arzular hale gelmekte
- Kaygı ve uyku bozuklukları göstermektedir.
Televizyonun çocuklarımızın hayatında faydalı bir şekilde yer almasını sağlamak ve zararlarından korumak için neler yapabiliriz?
- Öncelikle televizyonun açma kapama düğmesi olduğu bilinci çocuklara verilebilir. Seyretmek için açılacağı ve program bitiminde kapatılması gerektiği öğretilebilir.
- Belli saatlerde televizyon islemesine izin verip, süre bitiminde çocuğa cazip gelecek oyun alternatifleri sunulabilir.
- İmkan buldukça televizyon izleyebilirsiniz. Karakterlerin davranışları ya da kurgular konusunda konuşup, kendi yorumlarınızı katabilirsiniz. Çocuğunuzun da yorumlar yapmasına fırsat verip, doğruları bulmasına yardımcı olabilirsiniz.
- Haftanın belli bir akşamını “aile akşamı” olarak ayırabilir ve bu akşamda hiç televizyon açmayarak aile içi etkileşimi arttıracak oyun, faaliyet ve sohbetler yaratabilirsiniz.
- Odasına televizyon koymamak konusunda özenli olabilirsiniz.